sábado, 23 de marzo de 2024


IN MEMORIAM: AMPARO

Apagáronse as túas 68 primaveras, precisamente cando esta última nos saudaba co día de San Bieito. Xoves azul, que se tornou gris cando te fuches, silandeira, desexando con enteireza apagarse entre os teus.
Meaño perde unha desas mulleres, bandeira dunha xeración. Tan ousada como solidaria, traballadora de pro, sempre presta a botar unha man na parroquia, con ese don de saber alternar de xeito natural con novos e vellos, con esa carraxe espontánea coa que te alporizabas calquera día, pero que ao seguinte borrabas cun sorriso aberto, co que desarmabas todo, e cunha xenerosidade a túa que che frorecía a borbotóns. E, como non, co teu saleiro á hora de saír con donaire ante calquera ocurrencia, para botar unha risotada co interlocutor que facía que todo fluira dóce.
Deixas nos que te quixeron un desos vacíos tan grandes que nunca se enche. Deixas apertas por dar, sorrisos por compartir e, para todos aqueles que te temos coñecido, deixas unha esencia no aire, atrapado nun xesto que queremos aprehender para que non te vaias nunca. Mentras a mente nos aguante, seguirás ao carón. Sempre.

 

domingo, 17 de marzo de 2024

NINGUEN CONTARÁ A VERDADE (I)

o conventículo

Ano 2018. Tras a decapitación política de Lourdes Ucha a mans dos poderes fácticos do PP local, tocaba buscar candidato para as municipais de 2019. Cinco anos despois, contamos aquí a verdade.
Outono. Nun punto -digamos- indeterminado entre Padrenda e Barrantes, celébrase o primeiro encontro entre os representantes locais do PP e MI. Presidindo o conventículo, o propio Cores Tourís para, chegado o caso, bendecir o acordo. Sobre a mesa, a proposta popular: un edil en activo por Dena (daquela e hoxe) sería o alcaldable, o cal faría as veces dun alcalde ponte para dar logo o relevo a medio mandato a José Manuel Aspérez. A discusión centrouse en como completar os primeiros sete primeiros postos da lista, onde, cada facción (PP y MI), ansiaban posuir, catro dos sete concelleiros que, cando menos garantiran a futura transición. Coa aquela oferta sobre a mesa, non cedeu ningunha das partes.

Segundo conventículo, esta vez nun “lugar indeterminado” na costa de Dena, coas mesmas partes. Enrocadas as posturas, non aflorou acordo algún. Iso si, nese “intermezzo” de tempo algúns poderes fácticos do PP local trasladaron ao propio Aspérez Montes a peaxe a pagar: un convenio urbanístico cun particular nun dos núcleos urbanos; a adquisición por parte do concello dun monte nunha “lugar indeterminado” entre as localidades de Meaño e Simes. Irreverencias ruborizantes, as dúas, que o independente rexeitou ás primeiras de cambio
Reis de 2019, último contacto, esta xa “non presencial”. Para entonces non pasaba de ser un mero formalismo, porque outra porta estaba aberta de par en par, e o peixe todo vendido. Tras solventar con premura a súa situación laboral na Mancomunidade -que era o primeiro requisito para aceptar-, Carlos Viéitez foi a persoa designada polos clans familiares para concurrir como alcaldable. A enquisa botada a rodar para avalar o seu desembarco era un fútil pano de fume. A decisión xa estaba pechada e bautizada por Tourís… e Durán. Así foi, e así o contamos.

(Nota: Omitimos nomes e lugares precisos do acaecido)
   

 

sábado, 9 de marzo de 2024

 ***Opinión

Ninguén contará a verdade...

Despois de “A memoria da choiva” e “Lume azul”, “Ninguén contará a verdade” é a terceira novela que lemos do vigués Pedro Feijoo, un dos escritores máis seguidos hoxe en lingua galega. En clave de novela, “Ninguén contará a verdade” relata unha trama de corrupción en torno á Xunta de Galicia, ficción con chiscadelas á realidade aos gobernos que nos rodean (o último da ristra, o affaire Koldo & Ábalos).
Entre as paraxes onde se desenvolve a acción, Sanxenxo e o seu porto deportivo, é un desos ambientes no que transcurren varios episodios, e mesmo o desenlace da novela. Recomendable ler, como tamén antes “A memoria da choiva”, novela negra centrada en Santiago de Compostela, cun final aberto e inquietante que nos atrapou para seguir a Pedro Feijoo, final que tamén o autor deixa no aire en “Ninguén contará a verdade”.


A novela relata unha trama política e violenta baixo o denominador de negocios turbios onde “a cor do diñeiro” move todo. E aí tamén os medios de comunicación, que teñen que flirtear entre á ética e o servizo aos poderes que manexan os fíos do tinglado, ben sexan no goberno de España, da Xunta ou dos concellos. Neste Meaño tabú “Ninguén contará a verdade”, pero nós recharemos con ese final, que tamén Pedro Feijo serve aberto. Sen ambigüedades, con libertade, respecto e conciencia como unha patena, compartiremos aquí dous episodios que ninguén contou. Iso nas vindeiras semanas. De momento, quedamos coa novela. Recomendable.


sábado, 2 de marzo de 2024

 hemeroteca

Rescatamos esta entrevista de fai 21 anos e co mesmo titular co que fora publicada de FARO DE VIGO en maio de 2003, entrevista que tamén publicamos neste blogue en febreiro de 2019, antes da chegada de Carlos Viéitez á alcaldía.. Rescatámola pora advertir da necesidade e ser consciente do que xa anunciaba Jorge Domínguez en 2003 (que coñecía o seu municipio a as suas xentes como ninguén) e do moito que Meaño está involucionando neste último lustro: máis diñeiro en camiños e menos no eido social (o mundo ao revés). 

“NECESITAMOS MENOS DINERO EN CAMINOS Y MÁS EN POLÍTICA SOCIAL”


Jorge Domínguez a inicios do s. XXI
Usted es ya un veterano en estas lides, pero lo de PP es nuevo. ¿Que objetivo se plantea para estas municipales?
Adquirir la máxima responsabilidad a partir de lograr los apoyos máximos por parte de los vecinos. Cuantos más apoyos obtengamos más responsables nos vamos a sentir a la hora de gobernar.
No me diga que no hace quinielas sobre el resultado.
No, las quinielas las hacen los ciudadanos.
¿Siente algo especial por el hecho de ser estas sus primeras elecciones por un partido político?
No, porque la campaña, la candidatura, el estilo... es igual al proyecto de siempre. Sentí algo especial, eso sí, cuando tuve que tomar la decisión de dedicarme o no a la política y cerrar una etapa como independiente. Una vez que aposté por la política el primer trabajo que me encomendaron fue el que ya tenía, el de ser alcalde, si bien no significa que sea el único, dado que desde el momento en que uno entra en política lo hace con las máximas aspiraciones políticas dentro del partido.
¿Cómo explicaría usted al electorado su paso al Partido Popular?
Es fruto de una reflexión personal, ya se lo dije a mis colaboradores y repito que es una decisión única y exclusivamente personal. Lo medité y llegué a la conclusión de que iba a dedicarme a la política, para lo cual era necesario militar en un partido, y en este punto me decidí por el que más se aproximase a mi forma de ser y ver las cosas. Tal vez incluso fuera una decisión algo egoísta porque conmigo arrastré la decisión de muchos ciudadanos que me apoyaron, si bien todos me supieron respetar.


Actívate con RTV CRESPO en Meaño

Decía usted que muchas cosas recuerdan todavía a independientes: las gentes de su candidatura, el lema, elementos del programa... supongo que se trata de una estrategia consciente.
Sí, es algo consciente, muy reflexionado e incluso discutido con mis colaboradores y con el partido. Es algo que yo defendí con criterios muy objetivos en interés del municipio de Meaño y también del propio partido. Busqué una gente que, independientemente de si estaba afiliada o no, se correspondiera con la forma de actuar de lo que quiere a ser el gobierno.

Domínguez en uno de sus carteles electorales
¿Cuáles son las líneas maestras de su programa electoral?
Meaño necesita cada vez menos dinero en caminos, saneamiento, agua... Por eso queremos que todo ese dinero vaya a parar en la próxima legislatura, por una parte, a servicios y actividades pensadas en las personas. Creo que el gobierno se merece un aprobado en chavales jóvenes en edad escolar y en mujer, pero no tercera edad. Y es en este tramo donde proyectamos un cambio sustancial. Y por otra parte queremos que ese dinero se destine también a mejorar la imagen municipio, sobre todo lo referente a la cuestión medioambiental, para que todos nos sintamos orgullosos de lo que tenemos y podemos ofrecer al que nos visite.

¿En cuanto a actuaciones concretas?
En lo concreto decir que Meaño contará en la próxima legislatura un centro social y centro de atención para la tercera edad, un nuevo pabellón de deportes y un auditorio. A partir de ahí tenemos que trabajar para llenar de vida estas instalaciones más las casas de cultura de que disponemos. Para ello pretendemos poner de acuerdo a la comunidad escolar para implantar la jornada única en los colegios y ofrecer desde el concello un amplio abanico de actividades de tarde para los alumnos. Actuaciones en el río, monte, ría y recuperación del patrimonio etnográfico serán las otras actuaciones prioritarias.

Quinta de San Amaro: ideal para desconectar en esta Semana Santa

Hagamos balance de la legislatura que finaliza. Un proyecto del que se sintiera orgulloso.
Siempre me siento orgulloso de los proyectos sociales, por eso que quedaría con la guardería y la casa da música, hoy repletas. Tampoco desmerece la labor realizada en carreteras, dado que estamos ampliando o mejorando todas del municipio, hablamos de 700 millones de pesetas. Pero sobre todo ello destacaría la paz social que vive el municipio, algo en lo que siempre tiene que ver un equipo de gobierno que debe saber amortiguar cualquier crispación social.
¿Y ese proyecto pendiente?
La ría de Dena y la carretera de Simes. Son dos proyectos que persigo desde que soy alcalde y que no acabaron de salir. Los dos están ahora muy bien enfocados y saldrán adelante en breve. Aun así, he de considerarlos un fracaso de gestión mía hasta la fecha.

Durante un pleno de 2011. Foto: José L. Oubiña
Hablemos de cuestiones que están en la calle: vertedero de Fontefría y medio ambiente.
En los años 2003-04 el tema medioambiental dará un vuelco sustancial en el municipio: el vertedero se sellará en septiembre, mismo después de las elecciones iniciaremos una fuerte campaña en pro de la recogida selectiva –la hemos aplazado estos días al coincidir con la campaña electoral- y en diciembre nos comunicarán la adjudicación del punto limpio.
Política económica y liquidación sistemática de los presupuestos con superávit.
Es un modelo de gestión. Confeccionamos presupuestos rígidos lo que nos dan luego disponibilidad de tesorería. Esto nos permite pagar siempre, los proveedores lo saben y por eso obtenemos con ellos los mejores precios, igual que una gran empresa. Luego en la práctica siempre invertimos cerca del doble de lo presupuestado. Yo sé hacer de sobra política municipal para producir déficits, pero ese no es mi modo de ser y gestionar, seguiremos apostando por una política económica rígida.
Podría entenderse que se presupuesta mal.
No, presupuestamos lo real. Nosotros aprobamos el presupuesto en diciembre antes de iniciar el año y liquidamos el anterior en marzo, tal y como marca la ley. Cuando lo confeccionamos en diciembre lo hacemos con los datos que tenemos encima de la mesa, datos reales. Estirar el presupuesto daría disponibilidad de gasto... pero los problemas aparecen si no se cumple la segunda parte y no hay con que pagar.
Algunos le critican que en los últimos años se ha acomodado.
Los que conocen la vida municipal saben que nosotros no paramos nunca. Los programas están ahí, que los lean los ciudadanos y que vean cual es que da más respuesta de innovación, que candidato ofrece nuevas ideas y proyectos adaptados a los tiempos que corren, cual es el que va por delante anticipándose a muchas de las necesidades de los vecinos.
¿Qué opinión le merecen sus rivales políticos Maximino Gonzalo y Manuel Oubiña?
A nivel personal me parecen dos excelentes personas. A nivel político los desconozco porque nunca antes estuvimos en una confrontación de este tipo.

domingo, 25 de febrero de 2024

*** HEMEROTECA, 1998 

Rescatamos nesta entrada unha páxina de hemeroteca, en Faro de Vigo, que data do 26 de agosto de 1998. Na tarde da xornada anterior, o encargo era conseguir unha entrevista con María Teresa Campos, tras coñecer Faro que ela estaba descansando uns días no Gran Hotel de A Toxa. A aí, e liándonos a manta á cabeza, desprázamonos ata a illa de A Toxa a ver de que eramos capaces. Con debido discreción, buscámola polo hotel naquela tarde soleada de verán. Ao cabo, apareceu entrando no hotel cun envolta nun albornoz branco, que delataba viña do balneario. Cando se aprestaba a baixar as escaleiras, logramos saudala, e convencela para que se parara un intre. Non fora o que se di doado, pero daquela acabou accedendo a concedernos in situ alí de pe esta entrevista relampo. Nela anticipaba o que ao final foi: a necesidade dun cambio na financiación cambio en TVE (que entonces emitía spots publicitarios), o cal chegou. Así foi, a así o contamos aquí.
 
La televisiva María Teresa Campos se  ha convertido en una de las asiduas visitantes de A Toxa en la temporada estival. Todos los años, por estas fechas, viene a pasar una semanita de reposo antes de reincorporarse al tajo. Esta vez llega con la intención de “cargar las pilas” antes de dar un nuevo paso en su exitosa carrera profesional.

“VENGO A TOXA A CARGAR LAS PILAS PARA MI NUEVA TEMPORADA EN LA COPE”  

¿Cuánto tiempo piensa pasar en A Toxa este año?
Tengo una semana de vacaciones y he decidido pasarla en A Toxa, un lugar que me gusta mucho y al que vengo cada verano desde hace siete años. Lo conocía gracias a mi compañero Josemi Rodríguez Sieiro, que trabaja conmigo.
¿Su hija Terelu ha venido con usted?
No, mi hija no vino, está por Marbella. Yo vine con mi madre y un grupo de gente, entre el que está Josemi.


Mª Teresa Campos, 25 de agosto de 1998 en A Toxa

¿Qué va a hacer durante esta semana de estancia en A Toxa?

Descansar, dar paseos, ir al balneario nuevo, que está maravilloso, tomar el sol en la piscina, nadar, salir a cenar con los amigos… Siempre vamos a algún sitio: ayer estuvimos en O Grove, también iremos a Sanxenxo y a otros lugares de esta tierra tan hermosa.
Hablando de cenar: ¿Qué menú elegiría usted para esta noche?
Vamos a ver… Hay que pensárselo bien. Por ejemplo, unas croquetitas de bogavantes, que son deliciosas y me gustan mucho, unas almejintas y una lubina a la plancha.
¿Y un vino?
Un vino tinto Pesquera, maravilloso, de Ribera del Duero, pero en homenaje a Galicia, que estamos en esta tierra, comenzaría la cena con un albariño.


Restaurante Quinta de San Amaro: o Meaño bucólico

A usted siempre se la asocia con magacines de la tele. ¿Tiene algún proyecto para la nueva temporada que suponga un cambio importante en su trayectoria profesional?
Pues sí, voy a hacer “La Tarde de la COPE”. Empezaré posiblemente a finales de septiembre. Es la noticia de mi temporada con respecto a mi profesión. Voy a compaginar el trabajo de la radio con el de la televisión, porque en principio me queda un año de contrato y luego ya veré lo que haré. 

María Teresa Campos considera que su nuevo compromiso con la COPE, sustituyendo a Mari Cruz Soriano en la programación de las tardes
“es una oferta importante para mí, porque de esta manera vuelvo al mundo de la radio, que es de donde salí”

Usted pasó por TVE, Tele 5, Matías Prats acaba de fichar por Antena 3… ¿A que achaca esta tendencia por parte de grandes profesionales de pasarse de la televisión pública a la privada?
Por los demás no puedo hablar, pero a mí caso Tele 5 me hizo una propuesta que en su momento me interesó, y que no era para despreciar. Entonces me la jugué un poco con una cadena que empezaba a despegar e ir para arriba. Afortunadamente, las cosas salieron bien y me encuentro muy a gusto en Tele 5. La verdad es que la televisión pública no está en su mejor momento. Creo que el Gobierno debería tomar una decisión respecto a cómo se financia Televisión Española y, sobre todo, como se sanea una empresa para que sus trabajadores no anden siempre con el agua al cuello… Esa es una de las asignaturas pendientes del Gobierno. Y, a lo mejor, pasa porque, si los españoles quieren una televisión pública, pues tendrán que pagarla (en relación a prescindir de la publicidad)
 

domingo, 18 de febrero de 2024

 

Cincuenta años contemplan al Deportivo Xil, un humilde del fútbol, que celebra esta temporada sus bodas de oro, y que le convierten, con pleno derecho, ahora sí, en uno de los verdaderos clásicos de la comarca saliniense. Naciera en 1973 sobre el campo de Boavista, construido expresamente para ello, con una indumentaria cuyos colores, curiosamente, resultaran fruto de un error.

LAS BODAS DE ORO DAN LUSTRE AL XIL

Nacía en el año 1973 en el seno de esta parroquia meañesa, donde convergió un movimiento vecinal. Una iniciativa que, en entre otros, promovían personajes como Horacio Castro, Miguel García Quinteiro o los hermanos Galiano. Lo primero, trabajar de lleno para la construcción de un campo de fútbol, en el que poder foguear a los jóvenes de Xil entregados cada fin de semana al balompié, en el campo no reglado de O Pazo. Lo hacían allí de manera espontánea, a cambio de abonar un pequeño alquiler al dueño de la finca. El objetivo trazado era la construcción un campo en condiciones y la creación de un club reglado.


Obras de construcción del campo Boavista de Xil, 1973

El lugar elegido fue una zona llana de, monte en el paraje de A Xesteira, y que pasó a rezar como “campo Boavista”, por la panorámica que ofrecía el lugar sobre la ría. El acuerdo con los propietarios cristalizó a modo de una cesión de terrenos, cambio de un arriendo simbólico. El campo se construyó a mano, y de forma altruista por los vecinos, auxiliados entonces por una excavadora para nivelar el terreno.
Los colores de la indumentaria para el club, a la postre, resultara fruto de un error. Aquella primera directiva acordara  como colores camisola roja y pantalón blanco, y como tal se encargó.. Pero cuando se abrieron los paquetes del aquel primer uniforme, financiado entonces por la firma Celso Míguez de Pontevedra, se encontraron con que se enviaban unas camisetas a rayas roja y negras verticales -a modo del actual Milan-, y en consabido pantalón blanco. Al final, la junta decidió quedarse con aquellas camisetas que, en la práctica, se convirtieron en los colores oficiales del club.


RTV Crespo preto de ti... Tamén en Sanxenxo

Campo, club y equipo se presentaban el 23 de junio de 1973, en un partido amistoso ante un combinado gallego, que el Deportivos Xil perdía por 1-4. La temporada 1973-74 fue la primera en entrar en competición federada. En aquella primera liga, con jugadores todos locales, el Xil clasificó como colista, recabando sólo 7 puntos. En su estreno, el meañés Luis Rodríguez Lema anotó el histórico primer gol del club, en un partido en el que los meañeses cayeron ante el Céltiga por 2-3. En cuanto a la primera histórica victoria, ésta la consiguió en la tercera jornada, precisamente ganando en el campo de As Cachizas al Unión Dena, en lo que era primer derbi local, y que se disputaba el 13 de enero de 1974. En él se impuso el Xil por 0-2, merced a dos goles de Sueiro. Aquella victoria aquella no hizo sino generar una rivalidad local entre ambos clubes, con un Dena herido ante un bisoño como era el Xil, y que se mantuvo álgida durante años.


Deportivo Xil-Céltiga en el campo de Boavista (1975)
                       

Los años dorados
Fue en la segunda mitad de los ochenta cuando el club vivió su momento dorado. Lo hizo de manos de Ramiro García Fariña, entrenador de Dena que se sentaba en el blanco rojinegro, mientras José María Alonso -que venía de ser delantero- detentaba la presidencia. En la temporada 1987-88 el equipo se proclama campeón de Tercera y consigue el ascenso a Segunda Provincial. Incluso en aquella campaña, se hace con el subcampeonato de Copa Diputación, al caer en la final ante el Moraña por 1-2.
Aquella buena hornada de jugadores la desmantelaron al poco los clubes de arriba, llevándose Vilalonga, Cambados y Ribadumia las mejores piezas. El Xil no pudo aguantar el envite y, al cabo de dos temporadas, cayó de nuevo a la Tercera Provincial, a la que se abonó durante casi 30 años. Todo hasta la temporada 2019-20, en que consiguió el ascenso a segunda. Al cabo de un año, regreso a tercera, y, en la última 2022-23, nuevo ascenso, esta vez  de manos de Luis Salgueiro Caneda en el banco y Ricardo Pardo en la presidencia. Llegado el parón navideño, el equipo, antepenúltimo en la tabla, pelea por su objetivo de mantener la categoría en la temporada de las bodas de oro del club.


Talleres Loyca: arregla esa parte parte da túa vida

En la temporada 1984-85 se construyó la única grada que albergó el campo, más un pozo que surtió de agua a un vestuario que, hasta entonces, se servía de un regato. A inicios de siglo, y a imagen de lo que hizo el Milan esos años, el Xil optó también por mudar al cabo su pantalón blanco original, por el negro que luce desde entonces.


Equipo del Deportivo Xil en 1976

Exilio
Luego, en 2018 llegó el exilio. El campo, aún disfrutándolo el Xil, se ubicaba en terrenos particulares. A la hora de poder dotarlo de césped artificial, no cristalizó acuerdo alguno con los propietarios originales, por cuanto, para hacer su inversión las administraciones, se exigía que los terrenos fueran de titularidad municipal. Por esta razón el campo de Boavista, pervivió en tierra, hasta acabar siendo abandonado -y así se mantiene en la actualidad- cuando el Xill se trasladó al campo de fútbol-11 municipal de A Toxa en Meaño, recién inaugurado, y del que se sirve hoy.


Dos mitos del Xil, pasado y presente: De Horacio Castro a Ricardo Pardo

Ricardo Pardo recuerda que “con el ascenso de este año celebramos en el pabellón de Xil una comida entre socios y colaboradores que congregó a casi un centenar de personas”. “Organizar eventos con motivo de las bodas de oro -reconoce- es complicado para un club tan humilde como el nuestro, porque siempre supone a un desembolso económico, aspecto en lo que siempre andamos muy justos”. Y que, apenas con 150 socios, el club mantiene su entereza para seguir perviviendo. Su presidente apunta que “nos plantearemos el poder tener algún gesto u organizar algún evento con motivo de estas bodas de oro”.                     
 

Cada partido era una batalla en los campos de tierra.
Partido de juveniles en Xil cara a 1978


sábado, 10 de febrero de 2024

IN MEMORIAM: DANI PORTAS


O ceo abríase a xeito de choiva, percutindo incesante nos paraugas para acompañar o “Cerca de ti, Señor” que facían soar na praza as bandas de Meaño e Santiago. Unha choiva que axudaba a diluir as bágoas dos músicos máis novos, mentras tocaban baixo un mar de paraugas que os acollía tenros. E logo outra vez, camiño do camposanto, silendeiro.
Dani deixounos cun temporal emocional e metereolóxico, desos que rachan con todo o que atopan ao seu paso. Atrás, deixa ese vacío abisal que nunca se poderá encher na vida dos seus, e de todos aqueles que compartiron intres con el. Deixounos sen a música do seu trombón, atrezo indisoluble, compañeiro inseparable e silente, co que para sempre o lembraremos.


Co tempo descobres que na vida, conforme pasan os anos, van asomando máis ausencias que presencias novas, ausencias que, inevitablemente, coleccionas nun curruncho da memoria, mentras ésta aguante. Descobres que todo se vai e que todo pervive, descobres que moitas veces o máis fermoso é o que perdes, descobres que ao cabo, cando a terra se abre debaixo dos pes, non queda outra que cair… pero seguir.
Foise o músico, o mestre, a persoa dóce e tranquila, modesta e humilde, que vías asomar a cada paso no seu sorriso, mentras engurraba os ollos. Foise o cachiño de pan, tenro que era. D.E.P., mestre.