Esta semana finou aos 76 anos José Rial Martínez, quen durante os últimos 38 anos fora o cura de Simes. Tamén o foi durante 28 de Lores, incluso durante un tempo tivo que exercer nas parroquias de Meaño e Xil. Con el foise o último crego de toda unha xeneración para o municipio de Meaño. El contaba que tivera unha infancia enfermiza que o levara a empezar a andar con 5 anos. Como cura calou na xente, fuxía de protagonismos e a humildade era quizáis a sua mellor virtude. Coa sua peculiar voz ronca, era o Louis Armstrong das misas, o fumador empedernido, o retranqueiro pausado… o pacificador. Non en van a el cabe darlle o méritos, de ter contribuido de xeito decisivo á paz social entre Lores e Paradela, logrando que superar un enfrontamento que se arrastraba na parroquia dende facía décadas. O próximo 4 de agosto facía 50 anos que se ordeara sacerdote. Simes preparáballe unha festa para esas bodas de ouro, unha data que din agardaba con emoción, pero á cal non puido chegar. Asomamos POLO VENTANUCO para lembralo a través do orixinal dunha entrevista feita con el o 24 de xullo do ano 2000 e publicada en Faro de Vigo con motivo de cumprir daquela os seus 25 anos como cura de Simes.

PD.: Non deixes de ver novas fotos nas pestanas MEAÑOLEANDO 
(San Cristóbal en Dena) e NO RETROVISOR

Jose Rial Martínez

25 anos de cura-párroco en Simes

José Rial Martínez cumpríu as súas vodas de prata como cura-párroco de Simes o pasado domingo. Os veciños non quixeron deixar a oportunidade de rendirlle unha cálida homenaxe que se pechou cun almorzo de confraternidade con 150 persoas nun restaurante da zona. Nacido en Hío (Cangas) fai 63 anos e orfo dende os 3, Rial Martínez decantouse polo sacerdocio dende novo, vocación na que leva agora 37 anos. Simes atouno definitivamente, aquí chegou fai 25 anos para exercer con párroco e aquí quere rematar a súa vida de sacerdote "ata que o corpo aguante".

  

José Rial no despacho da sua rectoral de Simes en marzo de 2010. Foto: Iñaqui Abella

"SIMES ATOUME POLA AFABILIDADE DA SÚA XENTE"

- ¿Que sigñificou para vostede a homenaxe do domingo?

- Foi algo emocionante e do que me sinto moi satisfeito. Verdadeiramente cando os veciños se lembran así dun, nunha data tan sinalada, é para sentirse orgulloso da parroquia onde un pasou os últimos 25 anos como sacerdote; e tamén é un síntoma da boa convivencia e da paz social que vive a parroquia en sí.

- ¿Que foi o que lle levou no seu día a decantarse polo sacerdocio?

- Ós tres anos quedei orfo de pai e nai, alá en Hío, onde nacín. Foi daquela cando o cura da parroquia veciña de Aldán, don José, fundou un colexio en Vigo para nenos orfos, chamado "Colegio de Huérfanos del Mar de Panjón", e como o meu pai morrera afogado no mar, don José acaboume levando para aquel colexio. Co tempo, alí, empecei a pensar que xa que don José fixera algo por min empezaba a ser hora de pagarlle a débeda e facer algo cristiano polos nenos. Foi así como empecei a prantexarme o sacerdocio, carreira que acabei estudidando. Cursei Humanidades en Tui, e logo filosofía e Teoloxía en Santiago. E cando rematei en 1963 pedín un cacho de mar.

- ¿E conqueríuno?

- A boa fe que sí, nomeáronme coadxutor da parroquia de Beluso, coa condición de atender tamén a illa de Ons. No inverno soplaba un vento terrible na illa, que facía moito ruído; elo explicoume o por que a xente de Ons falaba tan alto. Logo, en 1966 destiñáronme, tamén como coadxutor, para Cabo de Cruz en Boiro, onde estiven catro anos. Finalmente en 1970 o arzobispado convocou un concurso para optar a unha serie de parroquias que quedaban vacantes e eu pedín como primeira opción esta de Simes na que estou hoxe.

Igrexa romántica de Santa María de Simes

- ¿E por que este rincón do Salnés que, propiamente, non ten mar?

- Porque era o mais cercano ó pobo onde nacín. Certo que non ten mar, pero está moi preto. Pronto o calor e afabilidade das súas xentes atoume a esta parroquia e fixo que non me replanteara xa nunca outro destiño, e a boa fe que en ningún momento me ten pesado porque eu, o "José Rial" que se dí, caín ben.

Co tempo fun sumando outras parroquias da que me tiven que ir facendo cargo: no 82 Lores, no 91 Xil, que agora non teño, e no 97 Meaño trala marcha do que hoxe é vicario José Soneira. Das tres estou moi satisfeito, sei que través delas e das súas xentes fíxenme máis sacerdote. Penso que son o que se dí un cura con sorte: estou a gusto no lugar onde vivo e teño as tres parroquias nun radio de dous quilómetros no concello de Meaño, o que hoxe é un privilexio.

- ¿Que foi o mellor e o peor destos 25 anos?

- O mellor foi a entrega, a servicialidade do pobo cristiano en tódolos lugares onde estiven. Concretamente en Simes lembro dun xeito especial, con agarimo e ata con emoción como cando viñen en 1970 a rectoral estaba derruida e tiven que vivir durante ano e medio na casa dun veciño. Pero ó pouco o pobo, por conta toda del, remodelou por completo a vella casa para darme un teito propio baixo o que vivir. Este feito e atoume definitiva-mente á parroquia e fíxome ver en seguida a calidade e cariño das súas xentes.

O peor foi os momentos de soedade que che tocan vivir como sacerdote, si ben eu sempre procurei esquivalos buscando a compaña dos veciños. E tamén algún enterro vivido en Simes, sobre todo cando se trataba dunha persoa xoven; lembro de xeito especial a morte da xoven Sara Souto Besada, alá nos anos 70, que finou con tan só 16 anos [o seu rostro non oculta á emoción ao lembrar o momento durante este intre entrevista]; confeso que aquel día moito chorei.

- Vostede que vivíu en plena madurez como sacerdote o tránsito do franquismo á democracia, ¿que transformacións importantes percibíu na Igrexa a nivel parroquial?

- Percibín moitas. A nivel eclesiástico e como parte positiva liberámonos dunha serie de cargas como a sotana, actos relixiosos demasiados tristes, o latín... Pero tamén coñecemos transformacións negativas, sobre todo no referente á xuventude que abandoa as igrexas motivada, penso eu, polos cambios de horarios de diversión que se viven coa democracia; hoxe o normal é que a xente xoven chegue o sábado ás seis da mañán, e sendo así eu comprendo que o día seguinte, que é domingo, non estén para acudir á misa, é algo normal.

Pero tamén creo que se trata dunha idade transitoria porque o home é un animal relixioso, e como tal sempre acaba voltando á súa espiritualidade e á Igrexa.

FOTO HISTÓRICA: José Rial, a dereita de todo, cooficiando nunha misa en Meaño nos anos 80.
(Terceiro pola esquerda -o máis ancián-, D. Desiderio, cura parroco de Meaño)

- Para vostede, que xa coñeceu moito, ¿que opinión lle merecen temas como a falla de vocacións relixiosas ou a polémica que semella haber con declaracións sobre a conveniencia do matrimonio ou parellas de feito por parte dalgúns dirixentes políticos?

- A falla de vocacións é un problema moi complexo e con solucións difíciles. Pero no mundo de hoxe, onde o matrimonio ten un fillo ou ó sumo dous, é normal que non pensen neles como futuros sacerdotes senón en continuadores da descendencia familiar.

Sobre o matrimonio ou parellas de feito o que digo e que eu respeto tódalas libertades de cada quen, aínda que non esté dacordo con elas. Pero a relixión cristiana non debe collerse por trozos, ou se está ou non se está, cada quen deben saber o lugar que ocupa. A pesar de todo eu trato con xentes de toda condición, figúrate que algúns dos meus mellores amigos aquí non pisan a Igrexa, pero eso non quita para que poida compartir bos momentos con eles.

- Os sacerdotes xubílanse con 70 anos, ¿vostede optará pola xubilación ou continuará daquela?

- Dada a situación actual de falla de sacerdotes non penso na xubilación, faremos un pouco como di San Pablo e continuaremos mentras o corpo aguante.

- Dígame unha recomendación para un cura que empeza.

- Oración e entrega total á parroquia.

- ¿Con 63 anos téñense proxectos futuros para as parroquias?

- Sí. En Meaño gustaríame rematar a restauración da rectoral, algo que en Lores tamén penso que habería que facer. Con respecto a Simes... quixera ver antes de finar unha estrada Samieira-Castrelo digna, porque créeme Simes meréceo polo pobo acolledor que é. Ogalla as tres parroquias vivan como si foran unha.

- E si voltara a nacer sería...

- Cura de novo, seguro.